91 ΑΝΑΚΑΤΑΤΑΞΗ ΕΞΟΔΩΝ – ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΣΟΔΩΝ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ
91.00 Ανακατάταξη των εξόδων σε σταθερά και μεταβλητά
91.01 Οργανικά έξοδα κατ’ είδος προομαδοποιημένα
91.02 Αγορές αποθεμάτων ενσωματωμένες (προϋπολογιστικά)
91.03
91.04
91.05 Οργανικά έξοδα κατ’ είδος προς μερισμό
91.06 Οργανικά έξοδα κατ’ είδος ενσωματωμένα (προϋπολογιστικά)
91.07 Οργανικά έσοδα κατ’ είδος ενσωματωμένα (προϋπολογιστικά)
91.08 Αποτελέσματα ενσωματωμένα (προϋπολογιστικά)
91.09 Οργανικά έσοδα κατ’ είδος προομαδοποιημένα
91.99
91 ΑΝΑΚΑΤΑΤΑΞΗ ΕΞΟΔΩΝ – ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΣΟΔΩΝ
91.00 Ανακατάταξη των εξόδων σε σταθερά και μεταβλητά
91.00.00 Έξοδα Εργοστασίου Α’ σταθερά
91.00.00.00 Τμήμα παραγωγής Νο 1
91.00.00.00.60 Αμοιβές και έξοδα προσωπικού σταθερά
91.00.00.00.61 Αμοιβές και έξοδα τρίτων σταθερά
91.00.00.00.62 Παροχές τρίτων σταθερές
91.00.00.00.63 Φόροι – Τέλη σταθερά
91.00.00.00.64 Διάφορα έξοδα σταθερά
91.00.00.00.65
91.00.00.00.66 Αποσβέσεις πάγιων στοιχείων ενσωματωμένων στο λειτουργικό κόστος σταθερές
91.00.00.00.67
91.00.00.00.68 Προβλέψεις σταθερές
91.00.00.00.69
…
91.00.00.00.99 Υπολογιστικά έξοδα σταθερά
91.00.00.01 Τμήμα παραγωγής Νο 2
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού
91.00.00.00
…
91.00.00.10 Τμήμα συντηρήσεως εγκαταστάσεων
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού
91.00.00.00
…
91.00.00.99
91.00.01 Έξοδα Εργοστασίου Β’ σταθερά
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 91.00.00
…
91.00.09
91.00.10 Έξοδα διοικητικής λειτουργίας σταθερά
91.00.10.00 Τμήμα ή Διεύθυνση Α’
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού
91.00.00.00
91.00.10.01 Τμήμα ή Διεύθυνση Β’
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού
91.00.00.00
…
91.00.10.99
91.00.11 Έξοδα λειτουργίας ερευνών και αναπτύξεως σταθερά
91.00.11.00 Τμήμα ή Διεύθυνση Α’
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού
91.00.00.00
91.00.11.01 Τμήμα ή Διεύθυνση Β’
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού
91.00.00.00
…
91.00.11.99
91.00.12 Έξοδα λειτουργίας διαθέσεως σταθερά
91.00.12.00 Τμήμα ή Διεύθυνση Α’
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού
91.00.00.00
91.00.12.01 Τμήμα ή Διεύθυνση Β’
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού
91.00.00.00
…
91.00.12.99
91.00.13 Έξοδα χρηματοοικονομικής λειτουργίας σταθερά
91.00.13.00 Λειτουργίας παραγωγής
91.00.13.01 Διοικητικής λειτουργίας
91.00.13.02 Λειτουργίας ερευνών και αναπτύξεως
91.00.13.03 Λειτουργίας διαθέσεως
91.00.13.04 Τμήμα ή Διεύθυνση Α’
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού
91.00.00.00
91.00.13.05 Τμήμα ή Διεύθυνση Β’
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού
91.00.00.00
…
91.00.13.99
91.00.14
…
91.00.20 Έξοδα Εργοστασίου Α’ μεταβλητά
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 91.00.00
91.00.21 Έξοδα Εργοστασίου Β’ μεταβλητά
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 91.00.01
…
91.00.30 Έξοδα διοικητικής λειτουργίας μεταβλητά
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 91.00.10
91.00.31 Έξοδα λειτουργίας ερευνών και αναπτύξεως μεταβλητά
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 91.00.11
91.00.32 Έξοδα λειτουργίας διαθέσεως μεταβλητά
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 91.00.12
91.00.33 Έξοδα χρηματοοικονομικής λειτουργίας μεταβλητά
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 91.00.13
…
91.00.99
91.01 Οργανικά έξοδα κατ’ είδος προομαδοποιημένα
91.01.00 Έξοδα επιβατικών αυτοκινήτων
91.01.00.00 Έξοδα επιβατικού αυτοκινήτου Νο….
91.01.00.01 Έξοδα επιβατικού αυτοκινήτου Νο….
…
91.01.00.99
91.01.01 Έξοδα φορτηγών αυτοκινήτων
91.01.01.00 Έξοδα φορτηγού αυτοκινήτου Νο….
91.01.01.01 Έξοδα φορτηγού αυτοκινήτου Νο….
…
91.01.01.99
91.01.02 Έξοδα αυτοκινήτων μεταφοράς προσωπικού
91.01.02.00 Έξοδα λεωφορείου Νο….
91.01.02.01 Έξοδα λεωφορείου Νο….
…
91.01.02.99
91.01.03
…
91.01.99
91.02 Αγορές αποθεμάτων ενσωματωμένες (προϋπολογιστικά)
91.02.20 Αγορές εμπορευμάτων
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 20, πλην του 20.99
91.02.21 ……………………………………………………
91.02.24 Αγορές πρώτων και βοηθητικών υλών – υλικών συσκευασίας
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 24, πλην του 24.99
91.02.25 Αγορές αναλώσιμων υλικών
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 25, πλην του 25.99
91.02.26 Αγορές ανταλλακτικών πάγιων στοιχείων
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 26, πλην του 26.99
91.02.27 ……………………………………………………
91.02.28 Αγορές ειδών συσκευασίας
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 28, πλην του 28.99
…
91.02.99
…
91.05 Οργανικά έξοδα κατ’ είδος προς μερισμό
91.05.60 Αμοιβές και έξοδα προσωπικού
91.05.60.00
91.05.60.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 60
91.05.60.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.05.61 Αμοιβές και έξοδα τρίτων
91.05.61.00
91.05.61.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 61
91.05.61.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.05.62 Παροχές τρίτων
91.05.62.00
91.05.62.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 62
91.05.62.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.05.63 Φόροι – Τέλη
91.05.63.00
91.05.63.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 63
91.05.63.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.05.64 Διάφορα έξοδα
91.05.64.00
91.05.64.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 64
91.05.64.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.05.65 Τόκοι και συναφή έξοδα
91.05.65.00
91.05.65.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 65
91.05.65.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.05.66 Αποσβέσεις πάγιων στοιχείων ενσωματωμένες στο λειτουργικό κόστος
91.05.66.00
91.05.66.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 66
91.05.66.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.05.67 ………..
91.05.68 Προβλέψεις
91.05.68.00
91.05.68.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 68
91.05.68.99 Υπολογιστικές προβλέψεις
…
91.05.99
91.06 Οργανικά έξοδα κατ’ είδος ενσωματωμένα (προϋπολογιστικά)
91.06.60 Αμοιβές και έξοδα προσωπικού
91.06.60.00
91.06.60.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 60, πλην του 60.99
91.06.60.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.06.61 Αμοιβές και έξοδα τρίτων
91.06.61.00
91.06.61.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 61, πλην του 61.99
91.06.61.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.06.62 Παροχές τρίτων
91.06.62.00
91.06.62.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 62, πλην του 62.99
91.06.62.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.06.63 Φόροι – Τέλη
91.06.63.00
91.06.63.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 63, πλην του 63.99
91.06.63.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.06.64 Διάφορα έξοδα
91.06.64.00
91.06.64.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 64, πλην του 64.99
91.06.64.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.06.65 Τόκοι και συναφή έξοδα
91.06.65.00
91.06.65.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 65, πλην του 65.99
91.06.65.99
91.06.66 Αποσβέσεις πάγιων στοιχείων ενσωματωμένες στο λειτουργικό κόστος
91.06.66.00
91.06.66.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 66, πλην του 66.99
91.06.66.99 Υπολογιστικά έξοδα
91.06.67 ……………………………………………………
91.06.68 Προβλέψεις
91.06.68.00
91.06.68.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 68, πλην του 68.99
91.06.68.99 Υπολογιστικές προβλέψεις
…
91.06.99
91.07 Οργανικά έσοδα κατ’ είδος ενσωματωμένα (προϋπολογιστικά)
91.07.70 Πωλήσεις εμπορευμάτων
91.07.70.00
91.07.70.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 70, πλην του 70.99
91.07.70.99 Υπολογιστικά έσοδα
91.07.71 Πωλήσεις προϊόντων έτοιμων και ημιτελών
91.07.71.00
91.07.71.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 71, πλην του 71.99
91.07.71.99 Υπολογιστικά έσοδα
91.07.72 Πωλήσεις λοιπών αποθεμάτων και άχρηστου υλικού
91.07.72.00
91.07.72.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 72 πλην του 72.99
91.07.72.99 Υπολογιστικά έσοδα
91.07.73 Πωλήσεις υπηρεσιών (έσοδα από παροχή υπηρεσιών)
91.07.73.00
91.07.73.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 73, πλην του 73.99
91.07.73.99 Υπολογιστικά έσοδα
91.07.74 Επιχορηγήσεις και διάφορα έσοδα πωλήσεων
91.07.74.00
91.07.74.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 74, πλην του 74.99
91.07.74.99 Υπολογιστικά έσοδα
91.07.75 Έσοδα παρεπόμενων ασχολιών
91.07.75.00
91.07.75.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 75, πλην του 75.99
91.07.75.99 Υπολογιστικά έσοδα
91.07.76 Έσοδα κεφαλαίων
91.07.76.00
91.07.76.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 76, πλην του 76.99
91.07.76.99 Υπολογιστικά έσοδα
91.07.77 ……………………………………………………
91.07.78 Ιδιοπαραγωγή παγίων – Τεκμαρτά έσοδα
91.07.78.00
91.07.78.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 78, πλην του 78.99
91.07.78.99 Υπολογιστικά έσοδα
…
91.07.99
91.08 Αποτελέσματα ενσωματωμένα (προϋπολογιστικά)
91.08.80 ……………………………………………………
91.08.81 Έκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα
91.08.81.00
91.08.81.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 81, πλην του 81.99
91.08.82 Έξοδα και έσοδα προηγούμενων χρήσεων
91.08.82.00
91.08.82.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 82, πλην του 82.99
91.08.83 Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους
91.08.83.00
91.08.83.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 83, πλην του 83.99
91.08.84 Έσοδα από προβλέψεις προηγούμενων χρήσεων
91.08.84.00
91.08.84.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 84, πλην του 84.99
91.08.85 Μη ενσωματωμένες στο λειτουργικό κόστος αποσβέσεις πάγιων στοιχείων
91.08.85.00
91.08.85.01
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λ/σμού 85, πλην του 85.99
…
91.08.99
91.09 Οργανικά έσοδα κατ’ είδος προομαδοποιημένα
91.09.00 Πωλήσεις κατά περιοχή ευθύνης και είδος
91.09.00.00 Πωλήσεις εσωτερικού
91.09.00.00.00 Πωλήσεις Μακεδονίας
91.09.00.00.01 Πωλήσεις Πελοποννήσου
91.09.00.00.02 Πωλήσεις Κρήτης
91.09.00.00.03 Πωλήσεις Θεσσαλίας
…
91.09.00.01 Πωλήσεις εξωτερικού
91.09.00.01.00 Πωλήσεις Δυτ. Ευρώπης
91.09.00.01.01 Πωλήσεις Αν. Ευρώπης
91.09.00.01.02 Πωλήσεις ΗΠΑ
91.09.00.01.03 Πωλήσεις Μ. Ανατολής
…
91.09.01 Πωλήσεις κατά πελάτη και ύψος κύκλου εργασιών
91.09.01.00 Πωλήσεις μέχρι 100 χιλ. δρχ.
91.09.01.00.00 Πελάτης Α’
91.09.01.00.01 Πελάτης Β’
91.09.01.00.02 Πελάτης Γ’
91.09.01.00.03 Πελάτης Δ’
…
91.09.01.01 Πωλήσεις από 100-200 χιλ. δρχ.
91.09.01.01.00 Πελάτης Ε’
91.09.01.01.01 Πελάτης Ζ’
91.09.02
…
91.09.99 Λογ/σμός μεταφοράς των εσόδων του 91.09 στους λογ/σμούς εσόδων του 96 (λογ/σμός αντίθετος)
91.10 Πρότυπες τιμές αγοράς παραληφθέντων αποθεμάτων
91.10.20 Πρότυπες τιμές αγοράς παραληφθέντων εμπορευμάτων
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λογ/σμού 20
91.10.24 Πρότυπες τιμές αγοράς παραληφθέντων πρώτων και βοηθ. υλών – υλικών συσκευασίας
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λογ/σμού 24
91.10.25 Πρότυπες τιμές αγοράς αναλώσιμων υλικών
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λογ/σμού 25
91.10.26 Πρότυπες τιμές αγοράς ανταλλακτικών πάγιων στοιχείων
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λογ/σμού 26
91.10.28 Πρότυπες τιμές αγοράς ειδών συσκευασίας
Ανάπτυξη αντίστοιχη του λογ/σμού 28
5.212 Λογαριασμός 91 «Ανακατάταξη εξόδων – αγορών και εσόδων»
Α. Περιεχόμενο και ορολογία
- Ο λογαριασμός 91 λειτουργεί σαν διάμεσος ανάμεσα στο λογαριασμό 90 και στους λοιπούς λογαριασμούς της αναλυτικής λογιστικής. Στο τέλος της χρήσεως, πριν ολοκληρωθεί ο προσδιορισμός των ολικών αναλυτικών αποτελεσμάτων, ο λογαριασμός 91 πρέπει να είναι εξισωμένος.
- Η ανάπτυξη και το περιεχόμενο των υπολογαριασμών του 91 γίνεται σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε οικονομικής μονάδας, όπως αυτές προκύπτουν από την κοστολογική της οργάνωση.
- Οι υπολογαριασμοί του 91 εξυπηρετούν τους εξής ειδικότερους σκοπούς:
Πρώτο: Την κατάταξη των εξόδων κατά τρόπο διάφορο από εκείνο της γενικής λογιστικής και από εκείνο της κατατάξεώς τους μέσα στους λογαριασμούς του λειτουργικού κόστους και του κόστους των ενδιάμεσων και τελικών φορέων. Με την ανακατάταξη των εξόδων στο λογαριασμό 91 εξυπηρετούνται οι εξής ανάγκες:
- α. Εξασφαλίζονται σημαντικές κοστολογικές πληροφορίες, χρήσιμες στη διοίκηση της οικονομικής μονάδας, για τη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων. Οι πληροφορίες αυτές, που δεν είναι δυνατό να αντλούνται από τους λογαριασμούς του λειτουργικού κόστους ή του κόστους των τελικών φορέων, λόγω του τρόπου κατατάξεως των εξόδων μέσα σ’ αυτούς, είναι δυνατό, κατά εντελώς ενδεικτική παράθεση, να είναι οι ακόλουθες:
– Η διάρθρωση του κόστους ενός τμήματος ή λειτουργικής μονάδας σε σταθερό και μεταβλητό.
– Ο εσωλογιστικός προσδιορισμός του κόστους μιας εξειδικευμένης παραγγελίας, όταν δεν παρέχεται αυτή η δυνατότητα από την οργάνωση του λειτουργικού κόστους.
– Ο προσδιορισμός ενός τύπου κόστους, ο οποίος εξυπηρετεί ένα συγκεκριμένο σκοπό, όπως π.χ. του αγορανομικού κόστους.
– Η παρακολούθηση του κόστους εξειδικευμένων δραστηριοτήτων συγκεκριμένων φορέων ευθύνης, όταν αυτές οι δραστηριότητες δεν εντάσσονται στη διοικητική και οργανωτική διάρθρωση της οικονομικής μονάδας.
β. Διευκολύνεται η επιβάρυνση του κόστους ενός τμήματος, μιας λειτουργίας ή ενός φορέα με ομαδοποιημένα έξοδα βοηθητικών υπηρεσιών, όταν οι τελευταίες δεν παράγουν ομοιογενές έργο. Στις περιπτώσεις αυτές (π.χ. του γραφείου κινήσεως οχημάτων) προομαδοποιείται το μέρος εκείνο των εξόδων με το οποίο παράγεται ομοιογενές έργο που είναι δυνατό να μετράται και προσδιορίζεται το κόστος της μονάδας του (π.χ. χιλιόμετρο κινήσεως επιβατικών οχημάτων ή τοννοχιλιόμετρο μεταφορών φορτηγών οχημάτων). Με βάση τις μονάδες που απορροφούνται, π.χ. από τα τμήματα ή τις λειτουργίες, γίνεται η επιβάρυνση του κόστους τους με τα ομαδοποιημένα έξοδα της βοηθητικής υπηρεσίας (π.χ. του γραφείου κινήσεως οχημάτων).
Δεύτερο: Την κατάταξη των εσόδων ή ορισμένων από αυτά με τρόπο διάφορο από εκείνο που κατατάσσονται στους οικείους λογαριασμούς της ομάδας 7 της γενικής λογιστικής και από εκείνο που κατατάσσονται στους οικείους υπολογαριασμούς του 96 της αναλυτικής λογιστικής. Η κατάταξη αυτή γίνεται αποκλειστικά για την εξασφάλιση στη διοίκηση χρήσιμων πληροφοριών για τον έλεγχο των φορέων ευθύνης, τη συγκέντρωση συγκριτικών στατιστικών στοιχείων και γενικότερα για τη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων.
Οι ακόλουθες ενδεικτικές πληροφορίες είναι δυνατό να εξασφαλίζονται με την ανακατάταξη των εσόδων στους λογαριασμούς του 91, όταν οι οικείοι υπολογαριασμοί του 96 απεικονίζουν τα έσοδα κατά κλάδο εκμεταλλεύσεως και είδος:
α. Πωλήσεις ή έσοδα κατά περιοχή ευθύνης και είδος.
β. Πωλήσεις ή έσοδα κατά βασικές κατηγορίες διοχετεύσεως των αγαθών ή υπηρεσιών που πωλούνται (εσωτερικό, εξωτερικό, δημόσιο, ιδιώτες).
γ. Πωλήσεις ή έσοδα κατά κλιμάκια κύκλου εργασίας και πελάτη.
δ. Πωλήσεις ή έσοδα κατά τρόπο διακανονισμού της αξίας τους (όπως π.χ. πωλήσεις μετρητοίς, έναντι συναλλαγματικών ή σε ανοικτό λογαριασμό).
ε. Πωλήσεις ή έσοδα ανάλογα με το ποσοστό του μικτού κέρδους που πραγματοποιείται, ή κατά υπεύθυνο.
Τρίτο: Την παροχή αποτελεσματικής διευκολύνσεως κατά τη μεταφορά και καταχώριση των εξόδων κατ’ είδος στην αναλυτική λογιστική, όταν τα κονδύλια εξόδων που μεταφέρονται δεν έχουν άμεση σχέση με ορισμένο κέντρο ή φορέα κόστους και για το λόγο αυτό δεν είναι δυνατός ο μερισμός τους στα κέντρα ή στους φορείς κόστους κατά τη στιγμή της καταχωρίσεως. Στις περιπτώσεις αυτές χρεώνεται ο λογαριασμός 91.05 «οργανικά έξοδα κατ’ είδος προς μερισμό», με πίστωση του λογαριασμού 90.06 «οργανικά έξοδα κατ’ είδος λογισμένα». Ο λογαριασμός 91.05 λειτουργεί σαν διάμεσος ανάμεσα στον 90 και στους 92 και 93 και ενδεχόμενα στους 94 και 97. Έπειτα από την κατάρτιση του φύλλου μερισμού ο λογαριασμός 91.05 πιστώνεται με χρέωση των λογαριασμών εκείνων που θα είχαν χρεωθεί αν δε μεσολαβούσε σαν διάμεσος ο λογαριασμός αυτός.
Με το λογαριασμό 91.05 εξασφαλίζεται η ταυτόχρονη και παράλληλη ενημέρωση των λογαριασμών της γενικής λογιστικής, κυρίως της ομάδας 6, και των οικείων λογαριασμών της αναλυτικής λογιστικής. Η δυνατότητα αυτή παρουσιάζει σοβαρό ενδιαφέρον για τις μονάδες που χρησιμοποιούν μηχανογραφικά μέσα στην ενημέρωση των λογαριασμών. Στις περιπτώσεις αυτές, με κατάλληλη κωδικαρίθμηση, διπλή ή πολλαπλή, του ίδιου παραστατικού και ανάλογη τροφοδότηση του υπολογιστή επιτυγχάνεται ταυτόχρονη καταχώριση στους λογαριασμούς της γενικής και της αναλυτικής λογιστικής.
Ο λογαριασμός 91.05 δε λειτουργεί όταν η μεταφορά των δεδομένων από τη γενική στην αναλυτική λογιστική γίνεται περιοδικά – π.χ. στο τέλος κάθε μήνα – με βάση φύλλο μερισμού εξόδων, που καταρτίζεται για το σκοπό αυτό. Με το φύλλο μερισμού καθορίζονται τα κέντρα κόστους – εξόδων, εσόδων, αποτελεσμάτων – που περιλαμβάνονται σ’ αυτό.
Τέταρτο: Την εξασφάλιση των προϋποθέσεων λειτουργίας συστήματος προσδιορισμού βραχύχρονων αποτελεσμάτων μέσα στα πλαίσια της αυτονομίας της αναλυτικής λογιστικής εκμεταλλεύσεως.
Για την εφαρμογή του συστήματος της αυτονομίας από τις οικονομικές μονάδες λαμβάνεται υπόψη ότι ένα από τα βασικότερα πλεονεκτήματα του συστήματος αυτού είναι η δυνατότητα έγκαιρης καταχωρίσεως, στους λογαριασμούς της ομάδας 9, κονδυλίων πραγματοποιημένων εξόδων ή εσόδων τα οποία δεν είναι δυνατό να λογιστικοποιούνται στη γενική λογιστική μέσα στο μήνα που πραγματοποιούνται.
Εξαίρεση αποτελεί η δυνατότητα χρησιμοποιήσεως των υπολογαριασμών περιοδικής κατανομής του 58, σύμφωνα με όσα καθορίζονται στην παρ. 2.2.509. Παραδείγματα παρόμοιας φύσεως εξόδων αποτελούν οι τόκοι των Τραπεζών που υπολογίζονται κάθε τρίμηνο, οι λογαριασμοί π.χ. της ΔΕΗ ή του ΟΤΕ, που εκδίδονται και φτάνουν στην οικονομική μονάδα ύστερα από πολύ χρόνο από το τέλος του μήνα στον οποίο αναφέρονται, οι προμήθειες πωλήσεων που, κατά κανόνα, εκκαθαρίζονται κάθε τρίμηνο, τα υποχρεωτικά δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα, καθώς και τα επιδόματα αδειών, τα οποία λογίζονται σε χρόνο διάφορο από εκείνο κατά τον οποίο δημιουργείται για τον εργαζόμενο το αντίστοιχο δικαίωμα εισπράξεώς τους, τα έσοδα από επιστροφές τόκων λόγω εξαγωγών, τα οποία εκκαθαρίζονται σε πολύ μεταγενέστερο χρόνο από εκείνο που πραγματοποιούνται, και οι τυχόν πωλήσεις αγαθών που τιμολογούνται σε μεταγενέστερο χρόνο από εκείνο κατά τον οποίο πραγματοποιούνται.
Άλλο σοβαρό πλεονέκτημα της αυτονομίας είναι η εξασφάλιση της χρονικής ανεξαρτησίας των εγγραφών της αναλυτικής λογιστικής από εκείνες της γενικής λογιστικής. Αυτή η ανεξαρτησία παρέχει τη δυνατότητα της καταχωρίσεως, στην αναλυτική λογιστική, εξόδων, εσόδων και αποτελεσμάτων σε χρόνο πολύ μεταγενέστερο (π.χ. στο μήνα Φεβρουάριο) από εκείνο στον οποίο πράγματι αφορούν (π.χ. τον Ιανουάριο). Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται χωριστά βιβλία από κάθε τομέα λογιστικής, τα οποία ενημερώνονται ανεξάρτητα από τα βιβλία του άλλου τομέα.
Στους υπολογαριασμούς 91.06 «οργανικά έξοδα κατ’ είδος ενσωματωμένα», 91.07 «οργανικά έσοδα κατ’ είδος ενσωματωμένα», 91.08 «αποτελέσματα ενσωματωμένα» και 91.09 «αγορές αποθεμάτων ενσωματωμένες» παρακολουθούνται τα έξοδα, τα έσοδα, τα έκτακτα αποτελέσματα και οι αγορές που δε λογιστικοποιούνται στους λογαριασμούς της γενικής λογιστικής ή λογιστικοποιούνται μέσω του συστήματος των υπολογαριασμών περιοδικής κατανομής του 58. Έτσι, η αναλυτική λογιστική, αποβλέποντας στο να εξασφαλίσει μεγαλύτερο βαθμό αξιοπιστίας των βραχύχρονων αποτελεσμάτων της, αντλεί τα αριθμητικά στοιχεία, είτε από τους λογαριασμούς της γενικής λογιστικής, είτε έπειτα από δικούς της υπολογισμούς, οι οποίοι απεικονίζονται στους παραπάνω υπολογαριασμούς του 91.
Β. Τρόπος λειτουργίας
4. Ανεξάρτητα από το διαρθρωτικό πλέγμα που εφαρμόζεται στην πράξη κατά την ανάπτυξη του λογαριασμού 91, οι υπολογαριασμοί του (91.00 – 91.04) χρεώνονται με πίστωση των εξής λογαριασμών:
α. 90.06 και ενδεχόμενα 90.02 και 90.08, όταν τα σχετικά κονδύλια προέρχονται από τη γενική λογιστική και προορίζονται να υποστούν κοστολογικές, στατιστικές ή άλλης μορφής επεξεργασίες.
β. 90.09, όταν τα υπολογιστικά έξοδα εντάσσονται στην αναλυτική λογιστική χωρίς τη χρησιμοποίηση του λογαριασμού 97.00 και προορίζονται να υποστούν διάφορες επεξεργασίες.
γ. 91.05, όταν τα κονδύλια του 90.06 καταχωρούνται προσωρινά στο λογαριασμό αυτό (91.05) μέχρις ότου καταρτιστεί το σχετικό φύλλο μερισμού.
δ. 91.06, όταν τα έξοδα λογιστικοποιούνται προϋπολογιστικά με σκοπό να διευκολυνθεί ο ακριβής προσδιορισμός των βραχύχρονων αποτελεσμάτων.
ε. 91.07 – 91.08, όταν πρόκειται για προϋπολογιστικά κονδύλια μειωτικά των εσόδων (π.χ. εκπτώσεις που χορηγούνται στο τέλος της χρήσεως προϋπολογίζονται κάθε περίοδο λογισμού) ή για προϋπολογιστικά αρνητικά αποτελέσματα (π.χ. ζημία από πυρκαγιά που προβλέπεται ότι δε θα καλυφτεί ασφαλιστικά).
στ. Των οικείων κατά περίπτωση λογαριασμών, όταν πρόκειται για αντιλογιστικές εγγραφές.
Οι ίδιοι υπολογαριασμοί του 91 (91.00 – 91.04) πιστώνονται με χρέωση των εξής λογαριασμών:
α. 92, όταν επιδιώκεται ο σχηματισμός του λειτουργικού κόστους με κονδύλια που έχουν προηγούμενα περάσει από τη διαδικασία της ανακατατάξεως.
β. 93 και ενδεχόμενα 94, όταν επιδιώκεται ο σχηματισμός του κόστους παραγωγής ή αποθεμάτων με κονδύλια που αφορούν υλικά και έχουν προηγούμενα περάσει από τη διαδικασία της ανακατατάξεως.
γ. 90.07, όταν πρόκειται για έσοδα τα οποία προορίζονται να υποστούν μέσα στους υπολογαριασμούς του 91.02 στατιστικές ή άλλης μορφής επεξεργασίες και ανακατατάξεις.
δ. 90.08, όταν τα κονδύλια αποτελεσμάτων της ομάδας 8 πρόκειται να υποστούν ανακατατάξεις οποιασδήποτε μορφής.
ε. 90.10, όταν τα υπολογιστικά έσοδα εντάσσονται στην αναλυτική λογιστική χωρίς τη χρησιμοποίηση του λογαριασμού 97.01 και προορίζονται να υποστούν διάφορες επεξεργασίες.
στ. 91.07 – 91.08, όταν πρόκειται για κονδύλια εσόδων ή αποτελεσμάτων της ομάδας 8 που υπολογίζονται προϋπολογιστικά και προορίζονται να υποστούν παραπέρα επεξεργασίες στους λογαριασμούς ανακατατάξεως.
ζ. Των οικείων κατά περίπτωση λογαριασμών, όταν πρόκειται για αντιλογιστικές εγγραφές.
5. Ο λογαριασμός 91.05 «οργανικά έξοδα κατ’ είδος προς μερισμό» διευκολύνει τις καταχωρήσεις των δεδομένων της γενικής λογιστικής στους λογαριασμούς της ομάδας 9, όταν οι εγγραφές στους δύο τομείς της λογιστικής (γενικής και αναλυτικής) γίνονται ταυτόχρονα με το ίδιο παραστατικό. Ο λογαριασμός αυτός χρεώνεται πάντοτε με πίστωση του 90.06 και κατά περίπτωση του 91.06, πιστώνεται δε με χρέωση του λογαριασμού 92 και κατά περίπτωση του 93.
Ο λογαριασμός 91.05, στο τέλος κάθε περιόδου προσδιορισμού των βραχύχρονων αποτελεσμάτων, είναι πάντοτε εξισωμένος.
Ο λογαριασμός 91.06 «οργανικά έξοδα κατ’ είδος ενσωματωμένα (προϋπολογιστικά)», όπως και οι παρόμοιας φύσεως λογαριασμοί 91.07, 91.08 και 91.09, εξυπηρετούν αποκλειστικά ανάγκες της λογιστικής των βραχύχρονων αποτελεσμάτων, δεδομένου ότι με τη χρησιμοποίηση των λογαριασμών αυτών αντιμετωπίζεται ο ετεροχρονισμός ανάμεσα στην περίοδο πραγματοποιήσεως των εξόδων, εσόδων, αποτελεσμάτων και αγορών των ομάδων 2, 6, 7 και 8 και εκείνη της λογιστικοποιήσεώς τους στη γενική λογιστική.
Για την χρησιμοποίηση του λογαριασμού 91.06 λαμβάνεται υπόψη ότι τα σπουδαιότερα από τα αίτια του παραπάνω ετεροχρονισμού είναι τα ακόλουθα:
α. Η χρονική διαφορά γενέσεως του εξόδου και εκκαθαρίσεως ή προσδιορισμού του πραγματικού ύψους αυτού, όπως π.χ. στην περίπτωση τω δώρων ή επιδομάτων που καταβάλλονται κατά την περίοδο των Χριστουγέννων, του Πάσχα και των αδειών, ενώ ο λογισμός τους γίνεται σε κάθε περίοδο προσδιορισμού των βραχύχρονων αποτελεσμάτων.
β. Η διαφορά χρονικού σημείου προσδιορισμού των βραχύχρονων αποτελεσμάτων και εκείνου εκκαθαρίσεως των διάφορων εξόδων και των λοιπών στοιχείων του κόστους, όπως π.χ. στην περίπτωση της ηλεκτρικής ενέργειας που εκκαθαρίζεται κάθε δύο μήνες, ενώ τα βραχύχρονα αποτελέσματα προσδιορίζονται, ενδεχόμενα, κάθε μήνα.
γ. Η χρονική διάσταση της περιόδου προσδιορισμού των βραχύχρονων αποτελεσμάτων από εκείνη εκκαθαρίσεως του εξόδου ή οποιουδήποτε άλλου στοιχείου κόστους, όταν η εκκαθάρισή του εξαρτάται από την πλήρωση κάποιου συμβατικού όρου, όπως π.χ. στην περίπτωση καταβολής προμηθειών πωλήσεως που το ύψος τους κλιμακώνεται ανάλογα με τον ετήσιο κύκλο εργασιών (τζίρο).
δ. Η διαφορά χρόνου εκδόσεως των παραστατικών εκείνων που πιστοποιούν την πραγματοποίηση των εξόδων ή εσόδων που επιτρέπουν τη λογιστικοποίησή τους από τη μονάδα. Η καθυστέρηση αυτή μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους, από τους οποίους αναφέρονται ο φόρτος λογιστικής εργασίας, το σύστημα του εκδότη των παραστατικών και οι διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου.
Ο ετεροχρονισμός ανάμεσα στο χρόνο πραγματοποιήσεως των διάφορων στοιχείων κόστους, των εσόδων και των αποτελεσμάτων των ομάδων 2, 6, 7 και 8 και στο χρόνο λογιστικοποιήσεως και καταχωρίσεως των αριθμητικών δεδομένων τους στους οικείους λογαριασμούς της γενικής λογιστικής αντιμετωπίζεται και με τη διαδικασία των υπολογαριασμών περιοδικής κατανομής του 58, σύμφωνα με όσα καθορίζονται στην παρ. 2.2.509. Στην περίπτωση που ακολουθείται η διαδικασία της παρ. 2.2.509, η μεταφορά των προϋπολογιστικών δεδομένων της γενικής λογιστικής στην αναλυτική λογιστική μπορεί να γίνεται μέσω των οικείων υπολογαριασμών του 90, χωρίς τη μεσολάβηση των λογαριασμών 91.06, 91.07, 91.08 και 91.09, με την προϋπόθεση ότι θα διαπιστώνονται οι αποκλίσεις ανάμεσα στα στοιχεία κόστους ή εσόδων που έχουν προϋπολογιστεί και σ’ εκείνα που πραγματοποιήθηκαν, ώστε να γίνεται ανάλογος λογιστικός χειρισμός τους.
Ο λογαριασμός 91.06 πιστώνεται με τα προϋπολογιστικά έξοδα κατ’ είδος που καταχωρούνται (ενσωματώνονται) στους οικείους λογαριασμούς της ομάδας 9, με χρέωση των λογαριασμών:
α. 91.00, 91.01 και 91.05 ή άλλου υπολογαριασμού του 91 της ίδιας φύσεως, όταν πρόκειται να γίνει οποιασδήποτε μορφής ανακατάταξή τους.
β. 92, όταν τα κονδύλια των εξόδων καταχωρούνται απευθείας στη χρέωση των λογαριασμών του λειτουργικού κόστους.
γ. 93, όταν πρόκειται για άμεσα στοιχεία κόστους, στην περίπτωση που επιτρέπεται και κρίνεται ότι τα στοιχεία αυτά μπορεί να μην περάσουν προηγούμενα από το λογαριασμό 92.
δ. 97.02.02, για το μέρος των εξόδων που δεν ενσωματώνεται στο λειτουργικό κόστος.
Ο λογαριασμός 91.06 χρεώνεται, σχεδόν πάντα, με πίστωση του λογαριασμού 90.06, όταν τα προϋπολογιστικά έξοδα οριστικοποιούνται στη γενική λογιστική και τα αντίστοιχα κονδύλια μεταφέρονται στην αναλυτική. Διαφορές που ίσως διαπιστώνονται ανάμεσα στα προϋπολογισμένα και τα πραγματοποιημένα έξοδα κατ’ είδος μεταφέρονται, είτε στους λογαριασμούς του κόστους (92, 93) όταν προβλέπεται και είναι δυνατή επανακοστολόγησή τους, είτε στο λογαριασμό 97.02.05 «διαφορές πραγματικών – κοστολογημένων εξόδων», με χρέωση ή πίστωση του 91.06.
7. Ο λογαριασμός 91.07 «οργανικά έσοδα κατ’ είδος ενσωματωμένα (προϋπολογιστικά)» χρεώνεται με τα κονδύλια των εσόδων που δεν είναι οριστικά, προϋπολογίζονται όμως για τον ακριβή προσδιορισμό των βραχύχρονων αποτελεσμάτων, με πίστωση των λογαριασμών:
α. 91.02, όταν τα σχετικά κονδύλια εσόδων πρόκειται να υποστούν ανακατάταξη οποιασδήποτε μορφής πριν από τη μεταφορά τους στους οικείους υπολογαριασμούς του 96.
β. 96, όταν τα σχετικά κονδύλια μεταφέρονται απευθείας στους οικείους υπολογαριασμούς προσδιορισμού των μικτών αποτελεσμάτων.
γ. 97.03 «διαφορές πραγματοποιημένων – λογισμένων εσόδων», όταν προκύπτουν διαφορές ανάμεσα στα προϋπολογισμένα έσοδα και σ’ εκείνα που πραγματοποιούνται.
Ο λογαριασμός 91.07 πιστώνεται, σχεδόν πάντα, με χρέωση του λογαριασμού 90.07, όταν τα προϋπολογιστικά έσοδα οριστικοποιούνται στη γενική λογιστική και τα αντίστοιχα κονδύλια μεταφέρονται στην αναλυτική. Τυχόν διαφορές ανάμεσα στα προϋπολογισμένα και τα πραγματοποιημένα έσοδα κατ’ είδος μεταφέρονται, είτε στους λογαριασμούς των μικτών αποτελεσμάτων (96.22), όταν η μεταφορά αυτή είναι δυνατή, είτε στο λογαριασμό 97.03, με χρέωση ή πίστωση του 91.07.
8. Ο λογαριασμός 91.08 «αποτελέσματα ενσωματωμένα (προϋπολογιστικά)» χρεώνεται ή πιστώνεται με τα κονδύλια των αποτελεσμάτων των λογαριασμών της ομάδας 8, τα οποία κατά το χρόνο προσδιορισμού των βραχύχρονων αποτελεσμάτων δεν έχουν λογιστικοποιηθεί, με πίστωση ή χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του 98.99 «αποτελέσματα χρήσεως».
Μετά την οριστικοποίηση των αποτελεσμάτων των λογαριασμών της ομάδας 8 χρεώνεται ή πιστώνεται ο λογαριασμός 90.08, με πίστωση ή χρέωση του λογαριασμού 91.08. Τυχόν διαφορές ανάμεσα στα προϋπολογισμένα και τα πραγματοποιημένα αποτελέσματα των λογαριασμών της ομάδας 8 μεταφέρονται στους οικείους υπολογαριασμούς του 98.99, με χρέωση ή πίστωση του 91.08.
9. Ο λογαριασμός 91.09 «αγορές αποθεμάτων ενσωματωμένες (προϋπολογιστικά)» πιστώνεται με τα αποθέματα που παραλαμβάνονται χωρίς να συνοδεύονται από τα σχετικά παραστατικά, σε προϋπολογιστικές τιμές, με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών αποθεμάτων του 94.
Ο λογαριασμός 91.09 χρεώνεται με την πραγματική αξία των αγορασμένων αποθεμάτων, άμα τα σχετικά παραστατικά αξίας περιέλθουν στην οικονομική μονάδα, με πίστωση του λογαριασμού 90.02. Τυχόν διαφορές ανάμεσα στην προϋπολογιστική και την πραγματική αξία των αγορασμένων αποθεμάτων μεταφέρονται, είτε στους υπολογαριασμούς αποθεμάτων του 94, όταν τούτο κρίνεται σκόπιμο και είναι εφικτό, είτε στο λογαριασμό 97.02.06 «διαφορές ενσωματώσεως αξίας αγορών», με χρέωση ή πίστωση του λογαριασμού 91.09.
